آیة اللّه صانعى فقیه نواندیش شیعه در گفتگو با چارلز رادین خبرنگار روزنامه بوستون گلاپ امریكا با ذكر مطلب فوق در خصوص چرایى فراگیر نشدن مكتب تشیع و عدم شناخت بسیارى از مردم جهان از آن گفت:
پیش از بحث از شما مى خواهم تا هر مطلبى را كه خوب متوجه نشدید و یا اشكلاتى در آن دارید مطرح كنید تا پاسخ اقناعى بدهیم .
مكتب شیعه ومذهب تشیع از آن رو در دنیا رایج نشده كه هیچگاه ـ بغیر از دوره هاى كوتاهى ـ دولتى در اختیار نداشته و قدرت سیاسى را بدست نگرفته است. شیعه همواره در جهت مبارزه با ظلم وتبعیض تلاش مى كرده و علماى شیعه نیز در تمام طول تاریخ با حاكمان مستبد و ضد مردمى در ستیز بودند. به هر حال موقعیت شیعه همیشه موقعیت انتقادى و اعتراضى بوده است.حتى امروز هم به خاطر آنكه شیعه به دنبال عدالت و آزادى است با دشمنى قدرت پرستان از هر ناحیه مواجه مى شود.
علت عدم تأثیر گذارى سخنان و رفتارهاى برخى از روحانیت نیز در این است كه برخى از آنها در امور اجرایى هستند و به علت رفتارها و عملكردشان طبعاً یكعده از آنها نارضى اند.
در عین حال شیعه مذهبى است عمیق كه براى شناختش به تفكر و تعقل و خرد ورزى نیاز است.
آیة اللّه صانعى در ادامه با اشاره به اینكه در فقه شیعه حداقل 17 نظریه در باب كوچكى یا بزرگى جرائم مطرح است افزود:
امروز در دنیا پذیرش برخى از احكام نظیر سنگسار شدن زن یا قطع دست دزد یا شلاق زدن به علت عدم رعایت عفت عمومى یا اعدام قاتل ها بسیار مشكل شده اما این اشكال ها از نظر شیعه دو پاسخ دارد:
1 ـ پاسخ میرزاى قمى كه اجراى حدود را مربوط به زمان امام آخر شیعه، حضرت مهدى(عج) دانسته است نه عصر حاضر و هیچ زمان دیگرى. با این پاسخ مشكل حل است در حالیكه برادران اهل سنت براى این پرسش پاسخى ندارند.
2 ـ اثبات اینگونه جرمها بسیار مشكل است چون یا باید خود فرد 4 مرتبه اقرار آزادانه و بدون فشار و شكنجه كند. یعنى فرهنگ دینى جامعه به اینجا برسد كه كسى خود به گناهش اقرار كند.
تازه در آن صورت هم محكمه پس از 4 بار اقرار مى تواند او را ببخشد. و یا اینكه 4 نفر شاهد عادل عین عمل منافى عفت را ببینند و شهادت بدهند كه تحقق این هم امكان ندارد.
آیة اللّه صانعى با اشاره به اینكه حساب آدم كشى كه قصاص دارد از این جرائم جداست چون از حقوق عمومى نیست بلكه جزء حقوق خصوصى است، افزود: در قصاص كه قانون مجازات آدم كشى است، حق صاحبان خون وجود دارد.
به نظر بنده همه انسانها فارغ از رنگ پوست و تیره و نژاد و مذهب و ملیت و جنسیت در حقوق برابرند. فقه شیعه بر برابرى حقوق انسانها استوار است و بر همین اساس قانون قصاص یكى از زیباترین قوانین شیعه است كه هم آزادى انسانها و عواطف او را در بر مى گیرد و هم مجازات مجرم را.
ایشان در آخرین بخش از این گفتگو با تأكید بر اینكه در حال حاضر نظرات فقهى در باب برابرى حقوق زن و مرد و تمام انسانها به طور كلى بسیار گسترش یافته و در عراق و لبنان و بحرین و عربستان و برخى كشورهاى دیگر این فكر پیشرو و رو به رشد است، افزود: متأسفانه دانشمندان اهل سنت هنوز راجع به حقوق زنان و انسانها با مشكل روبریند.
تاریخ: 1384/3/31